शेतीत ड्रोन तंत्रज्ञानाचा वापर वाढत असताना, कोणता फवारणी ड्रोन विकत घ्यावा हा प्रश्न शेतकऱ्यांसमोर महत्त्वाचा ठरत आहे. फवारणी ड्रोनची निवड करताना त्याची क्षमता, किंमत, सरकारी अनुदान, तांत्रिक वैशिष्ट्ये आणि ब्रँड विश्वासार्हता या घटकांवर लक्ष केंद्रित करावे लागते. या लेखात आपण भारतातील टॉप १० फवारणी ड्रोन कंपन्या आणि त्यांची वैशिष्ट्ये सविस्तरपणे समजून घेऊ.
भारतातील टॉप 10 फवारणी ड्रोन कंपन्या
१. थ्रॉटल एरोस्पेस सिस्टिम्स (Throttle Aerospace Systems)
कोणता फवारणी ड्रोन विकत घ्यावा या प्रश्नाच्या संदर्भात थ्रॉटल एरोस्पेस ही ड्रोन कंपनी अग्रस्थानी आहे. या ड्रोनमध्ये अत्याधुनिक GPS प्रणाली, उच्च-कार्यक्षमतेचे सेंसर्स आणि १० लिटरपर्यंत फवारणी क्षमता आहे. कीटकनाशके आणि खते अचूकपणे फवारण्यासाठी हा ड्रोन उपयुक्त आहे. शिवाय, यात मातीतील नायट्रोजन पातळी आणि पाण्याचा स्तर मोजण्याची सुविधा आहे .
२. एस-५५० स्पीकर ड्रोन (S-550 Speaker Drone)
फवारणीसाठी जलरोधक डिझाइन आणि १० लिटर द्रव क्षमता असलेला हा ड्रोन शेतकऱ्यांमध्ये लोकप्रिय आहे. यात सेन्सर्सचा वापर करून धोक्याची पूर्वसूचना देण्याची क्षमता आहे. सरकारी अनुदानासह याची किंमत सुमारे ४ लाख रुपये आहे, जी किफायतशीर ठरते .
३. कार्बन फायबर फार्मिंग ड्रोन (KCI Hexacopter)
कोणता फवारणी ड्रोन विकत घ्यावा या निवडीत कार्बन फायबरच्या बनावटीमुळे हलका आणि टिकाऊ असलेला हा ड्रोन उपयुक्त आहे. १० लिटर कीटकनाशके फवारण्याची क्षमता आणि ॲनालॉग कॅमेरा सिस्टमसह पिकांचे निरीक्षण सुलभ करतो. किंमत सुमारे ३.०६ लाख रुपये आहे .
४. आयजी ड्रोन एग्री (IG Drone Agri)
हाय-स्पीड एरियल फवारणीसाठी हा ड्रोन उत्तम आहे. ५ ते २० लिटर द्रव वाहून नेण्याची क्षमता आणि ४ लाख रुपयांच्या आसपास किंमत असल्याने शेतकऱ्यांसाठी पर्यायी उपाय ठरतो .
५. केटी डॉन ड्रोन (KT Don Drone)
क्लाउड-आधारित इंटेलिजंट मॅनेजमेंट सिस्टम असलेला हा ड्रोन १० ते १०० लिटर द्रव फवारू शकतो. शेताचे मोजमाप आणि नियोजनासाठी हँडहेल्ड स्टेशनसह सुसज्ज आहे. हा ड्रोन मोठ्या शेतांसाठी योग्य आहे.
६. डीजेआय एग्रास एमजी-१ (DJI Agras MG-1)
कोणता फवारणी ड्रोन विकत घ्यावा या प्रश्नाचे उत्तर डीजेआयच्या एग्रास एमजी-१ मध्ये सापडते. हा ड्रोन कीटकनाशक फवारणीसाठी विशेषतः डिझाइन केलेला आहे. १० लिटर पेलोड क्षमता आणि स्वयंचलित फवारणी मोडसह उच्च कार्यक्षमता देते .
७. गरुड एरोस्पेसचा कृषक ड्रोन (Garuda Aerospace’s Krishak)
अॅडव्हान्स्ड एआय आणि जीपीएस ट्रॅकिंगसह हा ड्रोन १५ लिटर द्रव फवारू शकतो. ३०% खर्च बचत आणि रिअल-टाइम डेटा विश्लेषणासाठी हा उत्तम पर्याय आहे. महाराष्ट्र, पंजाब आणि हरियाणात याचा मोठ्या प्रमाणावर वापर होतो .
८. अस्टेरिया एरोस्पेसचा जेनेसिस X1 (Asteria Aerospace’s Genesis X1)
स्वयंचलित उड्डाण आणि थर्मल इमेजिंगसह हा ड्रोन मातीचे आरोग्य आणि पाण्याचा ताण ओळखतो. ४५ मिनिटांच्या उड्डाण वेळेसह मोठ्या शेतांसाठी योग्य आहे. कीड नियंत्रण आणि उत्पादन वाढीसाठी हा एक प्रभावी उपाय आहे .
९. थॅनोस टेक्नॉलॉजीजचा अॅग्रीथॅनोस ५०० (Thanos Technologies’ AgriThanos 500)
कॉम्पॅक्ट डिझाइन आणि स्मार्ट फवारणी प्रणाली असलेला हा ड्रोन लहान शेतकऱ्यांसाठी आदर्श आहे. एआय-आधारित विश्लेषण आणि मोबाइल अॅप सपोर्टसह किफायतशीर किंमत देऊन शेतकऱ्यांना आकर्षित करतो .
१०. कोरोमंडल इंटरनॅशनलचा ग्रोमोर ड्राइव्ह (Coromandel International’s GroMor Drive)
कोणता फवारणी ड्रोन विकत घ्यावा या प्रश्नाचे अंतिम उत्तर म्हणजे ग्रोमोर ड्राइव्ह. हा ड्रोन प्रशिक्षित पायलट्सद्वारे सेवा पुरवतो आणि “क्रिश-ई” अॅपद्वारे शेतकऱ्यांना तांत्रिक मदत देते. आंध्र प्रदेश, महाराष्ट्र सारख्या राज्यांत याची मागणी वाढत आहे.
निष्कर्ष:
कोणता फवारणी ड्रोन विकत घ्यावा हे ठरवताना शेताचा आकार, फवारणी क्षमता, सरकारी अनुदान (४ लाख रुपये पर्यंत ), आणि तांत्रिक वैशिष्ट्ये याचा विचार करावा. वरील १० कंपन्यांपैकी थ्रॉटल, गरुड, आणि डीजेआय सारख्या ब्रँड्सकडे विश्वासार्हता आणि नाविन्यपूर्ण तंत्रज्ञान आहे. शिवाय, DGCA प्रमाणपत्र आणि प्रशिक्षणाची आवश्यकता लक्षात घेऊनच निवड करावी.