इ.स. १८८३ मध्ये, एका दुष्काळी आपत्तीनंतर झालेल्या शिफारसीनुसार, कृषी खात्याची पायंडी पडली. हे खाते आजच्या कृषी विभागाचे पूर्वज होते, ज्याने दशकांपासून देशाच्या अन्नसुरक्षेच्या पाठीचा कणा बनण्याचे काम केले आहे. जवळपास ३८ वर्षांपूर्वी तयार झालेले बोधचिन्ह आणि घोषवाक्य यांनी दीर्घकाळापासून विभागाची ओळख दर्शविली आहे. मात्र, आजच्या डिजिटल युगात, जगण्यासाठी अद्ययावत राहणे गरजेचे आहे, आणि याच दृष्टीकोनातून नवीन **कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते** यांची निवड करण्यात आली. ही स्पर्धा केवळ एक प्रतीक बदलणार नाही तर विभागाच्या नवीन दिशेचेही दर्शक आहे.
सद्याच्या बोधचिन्हाची रचना आणि संदेश हे अनेक दशकांपूर्वीच्या वास्तवाशी जुळत असले तरी, आधुनिक शेतीचे स्वरूप मूलगामीरित्या बदलले आहे. आज शेतीत तंत्रज्ञान, संशोधन, स्थिरता आणि डिजिटलायझेशन यांना प्राधान्य दिले जाते. अशा पार्श्वभूमीवर, जुने प्रतीकवाद आणि संप्रेषण पद्धत ही कालबाह्य ठरू लागली आहे, ज्यामुळे एका नवीन, सर्जनशील आणि प्रभावी ओळखीची गरज निर्माण झाली. या गरजेची पूर्तता करण्यासाठीच **कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते** शोधण्याचा मार्ग खुला करण्यात आला, ज्यामुळे देशभरातील प्रतिभावंत व्यक्तींना आपले कलात्मक दर्शन सादर करण्याची संधी मिळाली.
सर्जनशीलतेसाठी खुली केलेली बाजारपेठ
नवीन बोधचिन्ह आणि घोषवाक्य निर्माण करण्याच्या महत्त्वाकांक्षी उद्दिष्टासाठी, विभागाने एक अतिशय समावेशक आणि खुला दृष्टिकोन अवलंबला. ही प्रक्रिया केवळ अंतर्गत स्तरावरच मर्यादित न ठेवता, संपूर्ण देशातील सर्जनशील मनांपर्यंत पोहोचण्याचा प्रयत्न करण्यात आला. कृषी विभागाच्या अधिकृत संकेतस्थळावर सार्वजनिक आवाहन (Call for Proposal) जाहीर करण्यात आले, ज्यामुळे कोणालाही सहभागी होणे सोयीचे झाले. या जाहिरातीचा प्रसार वृत्तपत्रांद्वारे आणि कृषी विभागाच्या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवर देखील करण्यात आला.
स्पर्धेचा मुख्य उद्देश देशातील प्रत्येक कोपऱ्यातील प्रतिभेला संधी देणे हा होता. यासाठी, कला महाविद्यालये, कृषी विद्यापीठे, संशोधन संस्था यांना पत्राद्वारे विशेषतः आवाहन करण्यात आले. यामुळे विद्यार्थी, प्राध्यापक, संशोधक, कलाकार, डिझायनर, लेखक आणि अभ्यासक यांसारख्या विविध क्षेत्रातील तज्ज्ञ आणि उत्साही लोकांना आपल्या कलात्मक संकल्पना मांडण्याची संधी मिळाली. या सर्व प्रयत्नांचे लक्ष्य होते ते उच्च-दर्जाच्या प्रस्तावांचा मोठा पूल तयार करणे, ज्यामधून अंतिम **कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते** निवडले जाणार होते.कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते याबाबत माहिती आपण वाचत आहात
प्रस्तावांचे काटेकोर मूल्यांकन आणि छाननी
या खुल्या आवाहनाला देशवासियांकडून उल्लेखनीय प्रतिसाद मिळाला. एकूण ७६१ बोधचिन्हाच्या आणि ९४९ घोषवाक्यांच्या प्रस्तावांनी कृषी आयुक्तालयाला गजबजले. ही संख्या स्पर्धेच्या यशस्वीतेचे प्रथम दर्शक होती. प्राप्त झालेल्या या सर्व प्रस्तावांचे निष्पक्ष आणि पारदर्शक मूल्यांकन करण्यासाठी, कृषी आयुक्त यांच्या मान्यतेने एक विशेष समिती गठित करण्यात आली. या बोधचिन्ह व घोषवाक्य मूल्यांकन व शिफारस समितीकडे सर्व प्रवेशांची तपासणी आणि छाननी करून उत्कृष्ट प्रस्ताव शॉर्टलिस्ट करण्याचे महत्त्वाचे काम सोपविण्यात आले.
समितीच्या प्रत्येक सदस्याने सर्व प्रस्तावांची वैयक्तिकरित्या तपासणी केली. कलात्मकता, मौलिकता, संदेशाची स्पष्टता आणि कृषी क्षेत्राशी असलेली सुसंगतता यासारख्या कसोट्यांवर प्रत्येक प्रस्तावाचे मूल्यमापन करण्यात आले. या काटेकोर प्रक्रियेनंतर, समितीने प्रत्येकी दहा सर्वोत्कृष्ट बोधचिन्हे आणि दहा सर्वोत्कृष्ट घोषवाक्ये शिफारस केली. यानंतर, कृषी आयुक्त यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या बैठकीत या शॉर्टलिस्टमधूनच अंतिम निवड करण्यात आली आणि प्रत्येकी तीन बोधचिन्हे आणि तीन घोषवाक्ये राज्य शासनास शिफारसीसाठी पाठवण्यात आली. ही लांबलचक प्रक्रिया होती ज्याने अंतिम **कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते** यांची निवड शक्य केली.
अंतिम शासन निर्णय आणि विजेत्यांची घोषणा
दिनांक ०७ नोव्हेंबर, २०२५ रोजी झालेल्या एका ऐतिहासिक शासन निर्णयाने (संकीर्ण-२०२५/प्र.क्र.१२८/३-ए) कृषी विभागाच्या नवीन बोधचिन्ह आणि घोषवाक्याला अंतिम मान्यता देण्यात आली. या निर्णयाने जुने, तीन दशकांपेक्षा जास्त जुने प्रतीक बदलून विभागाच्या एका नवीन युगाची सुरुवात केली. हा निर्णय केवळ एक प्रशासकीय बदल नसून, विभागाची आधुनिक शेतीतील भूमिका, दृष्टी आणि तांत्रिक प्रगतीशीलतेचे प्रतीक आहे. या निर्णयाने अधिकृतपणे जाहीर झालेले बोधचिन्ह आणि घोषवाक्य यापुढे विभागाच्या सर्व कार्यक्रमांमध्ये, जाहिरातीत आणि संप्रेषणात वापरले जातील.
या महत्त्वपूर्ण स्पर्धेचे शेवटचे आणि सर्वात आनंददायी टप्पे म्हणजे विजेत्यांची जाहिरात. बोधचिन्ह (लोगो) विभागातील स्पर्धेचे विजेते म्हणून श्री. विरेंद्र भाईदास पाटील (क्रेझी क्रिएशन्स, भुसावळ) यांना निवडण्यात आले. त्यांच्या रचनेने आधुनिक शेतीचे सर्व पैलू एकाच छत्राखाली आणले आहेत. तर, घोषवाक्य (टॅगलाइन) विभागातील स्पर्धेचे विजेते म्हणून श्रीमती सिद्धी भारतराव देसाई (परभणी) यांच्या रचनात्मक लेखणीने तयार केलेल्या घोषवाक्याला गौरवण्यात आले. हे **कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते** यांचे योगदान विभागाच्या इतिहासात सोनेरी अक्षरांनी नोंदवले जाईल.
नवीन ओळखीचे महत्त्व आणि भविष्यातील वापर
नवीन बोधचिन्ह आणि घोषवाक्य हे केवळ डिझाइन नसून, ते कृषी विभागाच्या वचनबद्धतेचे आणि भविष्यातील दृष्टीकोनाचे शक्तिशाली प्रतिनिधित्व करतात. ही नवीन ओळख आता विभागाच्या सर्व अधिकृत संप्रेषणाचा अविभाज्य भाग बनेल. पत्रव्यवहारापासून ते डिजिटल जागतिक प्रसारमाध्यमांपर्यंत, सर्वत्र हेच प्रतीक वापरले जाणार आहे. हे प्रतीक विभागाची मालमत्ता असल्याने, कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते ठरले मात्र तसेच बोधचिन्ह आणि घोषवाक्याशी संबंधित सर्व हक्क कृषी विभागाकडेच राहतील.
शासनाने या संदर्भात एक स्पष्ट सूचना जारी केली आहे. जुने किंवा नवीन बोधचिन्ह आणि घोषवाक्य यांचा कोणत्याही प्रकारे गैरवापर केल्यास, त्यासाठी दंडात्मक कारवाई करण्यात येईल. ही तरतूद विभागाच्या ओळखीच्या गैरवापरापासून संरक्षण करण्यासाठी आवश्यक आहे. अशा प्रकारे, ही सर्वसमावेशक प्रक्रिया, ज्यामध्ये **कृषी विभाग लोगो आणि टॅगलाइन स्पर्धा विजेते** यांचा मोलाची भूमिका आहे, ती यशस्वी रीत्या पूर्ण झाली आहे. हा बदल केवळ एक दृश्य बदल नसून, कृषी विभागाच्या प्रगतीशील आणि किसान-केंद्रित दृष्टिकोनाचे द्योतक आहे, जो आनेवाल्या पिढ्यांसाठी मार्गदर्शक ठरेल.