आरटीई किंवा राइट टू एज्युकेशन ही भारत सरकारची एक महत्त्वाची योजना आहे जी मुलांना मोफत आणि सक्तीचे शिक्षण देण्याचे आश्वासन देते. महाराष्ट्रात, ही योजना खासगी शाळांमध्ये २५% आरक्षण प्रदान करते ज्यामुळे आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि वंचित घटकांच्या मुलांना दर्जेदार शिक्षणाची संधी मिळते. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया ही पूर्णपणे ऑनलाइन असून, पालकांना त्यांच्या सोयीने घरी बसून अर्ज भरण्याची सुविधा देते. ही प्रक्रिया पारदर्शक असून, लॉटरी प्रणालीद्वारे निवड केली जाते ज्यामुळे सर्वांना समान संधी मिळते. या लेखात आपण यासाठी लागणारी पात्रता, अर्ज प्रक्रिया, अधिकृत वेबसाइट आणि आवश्यक कागदपत्रे याबाबत सविस्तर माहिती घेणार आहोत. चला तर सुरवात करूया.
पात्रता निकष
आरटीई प्रवेशासाठी पात्र होण्यासाठी मुलाचे वय ६ ते १४ वर्षांच्या दरम्यान असावे, विशेषतः पहिल्या इयत्तेसाठी ६ वर्षे पूर्ण झालेली असावीत. कुटुंबाची वार्षिक उत्पन्न मर्यादा १ लाख रुपयांपेक्षा कमी असावी किंवा अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती किंवा इतर मागासवर्गीय घटकातील असावे. महाराष्ट्रातील रहिवासी असणे आवश्यक आहे आणि शाळेच्या १ किमी परिसरातील सरकारी शाळेजवळील खासगी शाळा यापासून सूट मिळू शकते. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया ही केवळ पात्र उमेदवारांसाठीच उपलब्ध असते ज्यामुळे चुकीच्या अर्जांना रोखले जाते.
आवश्यक कागदपत्रे
अर्ज प्रक्रियेसाठी आधार कार्ड, पासपोर्ट साइज फोटो, निवास प्रमाणपत्र, बीपीएल रेशन कार्ड, अपंग प्रमाणपत्र (लागू असल्यास), जातीचे प्रमाणपत्र, जन्म प्रमाणपत्र आणि मागील वर्षाची गुणपत्रिका आवश्यक असते. निवासाचा पुरावा म्हणून गॅस बिल स्वीकारले जाणार नाही, फक्त राष्ट्रीयकृत बँकेचे पासबुक किंवा आधार कार्ड वापरावे. सर्व कागदपत्रे स्कॅन केलेली आणि योग्य फॉरमॅटमध्ये अपलोड करावीत. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया यशस्वी होण्यासाठी सर्व कागदपत्रे पूर्ण आणि वैध असणे अनिवार्य आहे ज्यामुळे नंतरच्या टप्प्यात अडचणी येत नाहीत.
अर्ज प्रक्रियेचे पायऱ्या
आरटीई अर्ज भरण्यासाठी प्रथम अधिकृत वेबसाइट https://student.maharashtra.gov.in वर जा आणि ‘ऑनलाइन अॅप्लिकेशन’ वर क्लिक करा. नवीन नोंदणी करून वैयक्तिक माहिती, पालकांची माहिती आणि मुलाची माहिती भरा. गुगल मॅप्सद्वारे अचूक पत्ता नोंदवा आणि १० शाळा निवडा. सर्व कागदपत्रे अपलोड करून अर्ज सबमिट करा. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया ही सोपी आणि वापरकर्ता-अनुकूल असून, सबमिशननंतर अॅप्लिकेशन आयडी आणि पासवर्ड मोबाइलवर मिळेल ज्यामुळे ट्रॅकिंग शक्य होते.
महत्त्वाच्या तारखा
आरटीई प्रवेश प्रक्रिया जानेवारी २०२६ पासून सुरू होईल आणि फेब्रुवारी २०२६ पर्यंत अर्ज भरण्याची मुदत असेल. पहिली निवड यादी फेब्रुवारीत जाहीर होईल, दुसरी मार्चमध्ये, तिसरी एप्रिलमध्ये आणि चौथी मे २०२६ मध्ये. लॉटरी ड्रॉ फेब्रुवारीत होईल आणि निवडित उमेदवारांना मार्चपर्यंत दाखल होण्याची संधी मिळेल. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया ही वेळेवर पूर्ण करण्यासाठी पालकांनी तारखा लक्षात ठेवाव्यात ज्यामुळे कोणतीही संधी गमावली जाणार नाही.
निवड प्रक्रिया
निवड लॉटरी प्रणालीद्वारे केली जाते ज्यात सर्व पात्र अर्जदारांचा समान भाग घेतला जातो. लॉटरीनंतर वेटिंग लिस्ट तयार होते आणि रिक्त जागांसाठी पुढील यादी जाहीर होतात. निवडित विद्यार्थ्यांना दस्तऐवज तपासणी आणि शाळेत दाखल होण्यासाठी वेळ मर्यादा असते. आरटीई पोर्टलद्वारे एसएमएसद्वारे सूचना मिळतात. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया ही न्याय्य असून, शाळा निवडण्याच्या प्राधान्यक्रमानुसार आणि अंतरानुसार जागा वाटप केले जाते.
शाळा निवड आणि अंतर
पालकांना १० शाळा निवडण्याची संधी असते ज्यात १ किमी आणि १-३ किमी अंतरातील शाळांना प्राधान्य दिले जाते. गुगल मॅप्सद्वारे अचूक अंतर मोजले जाते आणि ‘बॅलून’ फीचरद्वारे पत्ता ५ वेळा सुधारता येतो. सरकारी शाळेजवळील खासगी शाळांना सूट मिळाल्याने पर्याय वाढले आहेत. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया मध्ये अंतराची अचूकता महत्त्वाची असते ज्यामुळे चुकीच्या निवडी टाळता येतात आणि योग्य शाळा मिळते.
आरटीई प्रवेशाचे फायदे
ही योजना मुलांना खासगी शाळांमध्ये मोफत शिक्षण, पुस्तके, युनिफॉर्म आणि इतर सुविधा देते ज्यामुळे सामाजिक समानता वाढते. वंचित मुलांना दर्जेदार शिक्षण मिळून त्यांचे भविष्य उज्ज्वल होते. पालकांना आर्थिक भार कमी होतो आणि शिक्षणाची गुणवत्ता सुधारते. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया ही एक क्रांतिकारी पायरी असून, लाखो मुलांना मुख्य प्रवाहात आणते आणि शिक्षणाचे स्वप्न पूर्ण करते.
सामान्य चुका आणि टिप्स
अर्जात चुकीची माहिती भरणे, कागदपत्रे अपूर्ण ठेवणे किंवा डुप्लिकेट अर्ज हे सामान्य चुका आहेत ज्यामुळे अर्ज रद्द होऊ शकतो. जन्मतारीख आणि मोबाइल नंबर अचूक भरा आणि सबमिशनपूर्वी सर्व तपासा. मदतीसाठी rtemah2020@gmail.com वर संपर्क साधा. RTE प्रवेश 2026-27 अर्ज प्रक्रिया यशस्वी करण्यासाठी तयारी करा आणि वेळेवर अर्ज भरा ज्यामुळे मुलाला चांगली संधी मिळेल.