महाराष्ट्रातील उद्योग आणि व्यापार क्षेत्रासाठी मैत्री पोर्टल 2.0 हे एक अत्याधुनिक डिजिटल व्यासपीठ आहे, जे व्यवसाय सुरू करण्यापासून ते विस्तारापर्यंतच्या सर्व प्रक्रिया एकाच ठिकाणी सोपी करते. या पोर्टलद्वारे उद्योजकांना विविध सरकारी मंजुरी आणि परवानग्या ऑनलाइन मिळवता येतात, ज्यामुळे पारंपरिक कागदपत्री प्रक्रियेची गरज संपते. मैत्री पोर्टल 2.0 ने राज्यातील गुंतवणूकदारांना आकर्षित करण्यासाठी विशेष वैशिष्ट्ये जोडली आहेत, जसे की रिअल-टाइम ट्रॅकिंग आणि स्वयंचलित सत्यापन. या व्यासपीठामुळे महाराष्ट्रातील व्यवसाय वातावरण अधिक स्पर्धात्मक आणि उद्योगस्नेही झाले आहे, ज्यामुळे नवीन स्टार्टअप्स आणि मोठ्या कंपन्यांसाठी संधी वाढल्या आहेत. मैत्री पोर्टल 2.0 च्या लॉन्चनंतर, राज्यातील उद्योग नोंदणीची संख्या दुप्पट झाली असून, हे डिजिटलायझेशनचे यश दर्शवते.
उद्देश आणि लॉन्चची पार्श्वभूमी
मुख्य उद्देश व्यवसाय प्रक्रिया वेगवान आणि पारदर्शक बनवणे असा आहे, ज्यामुळे महाराष्ट्र गुंतवणुकीसाठी आदर्श ठिकाण बनेल. मैत्री पोर्टल 2.0 ला ४ फेब्रुवारी २०२५ रोजी मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या उपस्थितीत लॉन्च करण्यात आले, ज्याने उद्योग विभागात उत्साह निर्माण झाला. या पोर्टलद्वारे विविध विभागांचे एकीकरण करून एकाच खिडकीतून सेवा पुरवल्या जातात, ज्यामुळे उद्योजकांना विभागीय दौऱ्यांची गरज नसते. मैत्री पोर्टल 2.0 ने ‘इज ऑफ डुईंग बिझनेस’ रँकिंग सुधारण्यासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे, ज्यात वेळेची बचत आणि खर्च कमी होणे यांचा समावेश आहे. लॉन्चनंतर पहिल्या महिन्यातच लाखो भेटी नोंदवल्या गेल्या, ज्यामुळे पोर्टलची लोकप्रियता वाढली आणि राज्याच्या आर्थिक धोरणांना बळकटी मिळाली.
उपलब्ध विविध सेवा
या व्यासपीठावर उद्योगांसाठी प्लॉट वाटप, जमीन अधिग्रहण, एनओसी आणि इतर परवानग्या यासारख्या सेवा उपलब्ध आहेत, ज्या पूर्णपणे ऑनलाइन प्रक्रियेत केल्या जातात. मैत्री पोर्टल 2.0 च्या मदतीने अर्जदार त्यांच्या अर्जाची सद्यस्थिती कुठूनही पाहू शकतात, ज्यामुळे विश्वास वाढतो. सुमारे २०० हून अधिक सेवा एकत्रित केल्या गेल्या असून, वस्त्रोद्योगापासून रसायनशास्त्रापर्यंतच्या क्षेत्रांसाठी विशेष मॉड्यूल्स आहेत. मैत्री पोर्टल Maitri Portal 2.0 द्वारे प्रमाणपत्रांची डिजिटल तपासणी करता येते, ज्यामुळे फसवणुकीची शक्यता शून्य होते. या सेवांमुळे ग्रामीण उद्योजकांना शहरी पातळीची सुविधा मिळते, ज्यामुळे राज्यातील असमतोल विकास कमी होतो आणि सर्वसमावेशक वाढ साध्य होते.
उद्योजकांसाठी प्रमुख फायदे
मुख्य फायदा म्हणजे वेळ आणि पैशाची बचत, ज्यात एकाच प्लॅटफॉर्मवर सर्व कागदोपत्री कामे पूर्ण होतात. मैत्री पोर्टल 2.0 च्या वापरामुळे व्यवसाय नोंदणीची प्रक्रिया काही तासांत पूर्ण होते, ज्यामुळे विलंब टाळला जातो. गुंतवणूकदारांना राज्यातील संधींची विस्तृत माहिती मिळते, ज्यामुळे ते सुचिन्हित निर्णय घेऊ शकतात. मैत्री पोर्टल 2.0 ने महिलांसाठी विशेष स्कीम्स सुरू केल्या आहेत, ज्यात प्राधान्य मंजुरी आणि मार्गदर्शन यांचा समावेश आहे. या फायद्यांमुळे छोटे उद्योग वाढत असून, राज्याची अर्थव्यवस्था अधिक गतिमान होत आहे, आणि नवीन रोजगार निर्मितीला चालना मिळते.
वापराची सोपी पद्धत
वापर सुरू करण्यासाठी https://maitri.mahaonline.gov.in/ वर नोंदणी करावी, ज्यात आधार आणि मूलभूत माहिती आवश्यक असते. मैत्री पोर्टल 2.0 वर लॉगिननंतर सर्च बारद्वारे सेवा शोधता येते, आणि डॅशबोर्डवर अर्ज ट्रॅक केला जाऊ शकतो. फॉर्म्स डाउनलोड करून ऑनलाइन सबमिट करता येतात, ज्यामुळे हार्ड कॉपीची गरज नसते. मैत्री पोर्टल 2.0 ची प्रक्रिया पूर्ण डिजिटल असल्याने सुरक्षितता उच्च पातळीवर आहे, आणि अपडेट्स तात्काळ मिळतात. ही सोपी पद्धत उद्योजकांना तंत्रज्ञानाची भीती दूर करते आणि त्यांना सक्षम बनवते, ज्यामुळे पोर्टलचा वापर वाढतो.
लक्ष्यित गट आणि समावेशकता
स्थानिक आणि आंतरराष्ट्रीय गुंतवणूकदार हे मुख्य लक्ष्य असून, ग्रामीण शेतकरी उद्योजकांपासून मुंबईतील कॉर्पोरेट्सपर्यंत सर्वांना समाविष्ट केले आहे. मैत्री पोर्टल 2.0 ने महिलांना प्राधान्य देऊन विशेष विभाग उघडला असून, त्यांना योजना आणि सुविधांची माहिती देते. जिल्हानिहाय जोडणी करून पुणे, नाशिक आणि नागपूरसारख्या भागांना प्रोत्साहन मिळते. मैत्री पोर्टल 2.0 च्या माध्यमातून असमानता कमी होत असून, प्रत्येक कोपऱ्यात विकासाची लहर उसळते. हे लक्ष्य राज्याच्या समावेशक विकास धोरणाशी जुळते आणि गुंतवणुकीचे प्रमाण वाढवते.
विभागीय एकीकरणाची ताकद
विविध सरकारी विभागांचे एकीकरण करून मंजुरी प्रक्रिया एकत्रित केली गेली असून, उद्योग, पर्यावरण आणि महसूल विभाग यांच्यात संवाद सुधारला गेला. मैत्री पोर्टल 2.0 द्वारे अधिकाऱ्यांना एकाच प्लॅटफॉर्मवर काम करता येते, ज्यामुळे चुका टाळल्या जातात. ५० हून अधिक विभाग जोडले गेल्याने सेवा विस्तारले असून, हे डिजिटल महाराष्ट्र अभियानाचा भाग आहे. मैत्री पोर्टल 2.0 ने प्रशासन कार्यक्षम बनवले असून, अर्ज निपटारा वेगवान झाला आहे. हे एकीकरण राज्याच्या ई-गव्हर्नन्स मॉडेलचे उदाहरण आहे.
तांत्रिक वैशिष्ट्यांचा आढावा
क्लाउड स्टोरेज आणि एन्क्रिप्शनद्वारे डेटा सुरक्षित ठेवला जातो, आणि मोबाइल फ्रेंडली इंटरफेस कुठूनही प्रवेश देतो. मैत्री पोर्टल 2.0 वर रिअल-टाइम नोटिफिकेशन्स आणि एआय चॅटबॉट उपलब्ध आहेत, जो प्रश्नांची उत्तरे देतो. नेव्हिगेशन सोपे असल्याने वापरकर्ते सहज नेव्हिगेट करू शकतात. मैत्री पोर्टल 2.0 ची तंत्रज्ञान वापरकर्ता-केंद्रित आहे, ज्यामुळे डिजिटलायझेशनला चालना मिळते आणि राज्य प्रगती करते.
महिल उद्योजकांसाठी विशेष प्रावधान
विशेष विभाग उघडून प्राधान्य मंजुरी आणि आर्थिक सहाय्याची माहिती दिली जाते, ज्यामुळे महिलांना उद्योग सुरू करणे सोपे होते. मैत्री पोर्टल 2.0 द्वारे कार्यशाळा आणि ट्रेनिंगची माहिती उपलब्ध असून, आत्मविश्वास वाढवला जातो. २०२५ मध्ये महिल उद्योग ३० टक्के वाढण्याचे लक्ष्य आहे. मैत्री पोर्टल 2.0 ने लिंग समानतेला प्रोत्साहन दिले असून, आर्थिक सक्षमीकरण साध्य होते. हे प्रयत्न राज्याच्या सामाजिक विकासाचे प्रतीक आहेत.
राज्य विकासावर होणारा परिणाम
गुंतवणुकीचे प्रमाण वाढून रोजगार संधी निर्माण झाल्या असून, जीडीपीमध्ये योगदान वाढले आहे. मैत्री पोर्टल 2.0 ने ग्रामीण उद्योगांना प्रोत्साहन दिले असून, असमानता कमी होते. इतर राज्यांसाठी प्रेरणास्रोत ठरले असून, दीर्घकालीन आराखड्याचा भाग आहे. मैत्री पोर्टल 2.0 च्या यशामुळे डिजिटल सुविधा मजबूत झाल्या असून, आर्थिक वाढ सातत्यपूर्ण होते.
संपर्क आणि मदत केंद्र
माहितीसाठी maitri.mahaonline.gov.in भेटा किंवा मुंबईतील कार्यालयाशी संपर्क साधा, क्रुपानिधी बिल्डिंग, बॉलार्ड इस्टेट. मैत्री पोर्टल 2.0 ची हेल्पलाइन समस्या सोडवते आणि फीडबॅक सुविधा उपलब्ध आहे. जिल्हानिहाय केंद्रे पुणे आणि नाशिकमध्ये आहेत. मैत्री पोर्टल 2.0 चे संपर्क उद्योजकांना विश्वास देतात आणि वापर वाढवतात.
भविष्यातील विस्तार योजना
नवीन विभाग जोडून एआय-सक्षम बनवण्याचे नियोजन असून, २०२६ पर्यंत स्वयंचलित मंजूर्या येतील. मैत्री पोर्टल 2.0 ला बहुभाषिक समर्थन मिळेल, ज्यामुळे परदेशी भागीदारी वाढेल. इंडस्ट्रियल पॉलिसी फीडबॅकवर सुधारणा होत आहेत. मैत्री पोर्टल 2.0 च्या योजना विकास ध्येयाशी जुळतात आणि वाढीची हमी देतात.
डिजिटल महाराष्ट्र अभियानाशी जोड
ई-गव्हर्नन्स मजबूत करून पारदर्शकता वाढवली जाते, आणि कागदपत्री प्रक्रिया डिजिटल होते. मैत्री पोर्टल 2.0 ने पर्यावरण संरक्षण केले असून, स्कोच अवॉर्ड्स मिळवले आहेत. नागरिकांपर्यंत पोहोचण्याचे ध्येय साध्य होते. मैत्री पोर्टल 2.0 हे अभियानाचे केंद्रबिंदू आहे.
वापरकर्ता-केंद्रित डिझाइन आणि जलद सेवा यामुळे लाखो वापरकर्ते जिंकले गेले, आणि निपटारा ९० टक्के झाला. मैत्री पोर्टल 2.0 ने अपडेट्स आणि प्रशिक्षण आयोजित केले असून, सोपी नेव्हिगेशन यशाचे कारण आहे. सरकारच्या निश्चयाचे प्रतिबिंब आहे. मैत्री पोर्टल 2.0 चे यश राज्याच्या प्रगतीचे द्योतक आहे.