दत्तात्रयनगर, पारगाव तर्फे अवसरी बु येथील भीमाशंकर सहकारी साखर कारखान्याने २०२४-२५ च्या गाळप हंगामात एक उल्लेखनीय कामगिरी करून ११,३८,४९६ मेट्रिक टन ऊस यशस्वीरित्या गाळला. या विशाल प्रमाणातील उसाची प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर कारखान्याने शेतकऱ्यांसाठी गोड असा निर्णय आहे, ज्यामध्ये **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** करण्यात आला. हा निर्णय शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थैर्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरतो आणि सहकारी क्षेत्रात एक आदर्श ठरू शकतो. कारखान्याच्या या यशस्वी हंगामामुळे समाजाच्या आर्थिक प्रगतीला चालना मिळणार आहे.
दिवाळीची आनंदी भेट: शेवटच्या हफ्त्याचे महत्त्व
सोमवार, २९ सप्टेंबर २०२५ रोजी हा सुवर्णदिन ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांच्या इतिहासात सोनेरी अक्षरांनी नोंदला जाईल. कारण या दिवशी प्रति मेट्रिक टन १७५ रुपये प्रमाणे एकूण १९ कोटी ९२ लाख ३६ हजार रुपयांची रक्कम शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यावर पाठवण्यात आली. दीपावलीच्या पर्वासमोर **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** झाल्याने शेतकऱ्यांच्या चेहऱ्यावर आनंदाची लक्कण पसरली. ही रक्कम केवळ आकड्यातील बेरीज नसून शेतकऱ्यांच्या कष्टाचे फलित आहे, ज्यामुळे त्यांना नव्या रब्बी हंगामासाठी आवश्यक असलेल्या सोसायटी रकमेची भरपाई करणे सोपे जात आहे.
कारखान्याचे नेतृत्व आणि धोरणात्मक निर्णय
कारखान्याचे चेअरमन बाळासाहेब बेंडे यांनी या यशाची माहिती देताना संचालक मंडळाचे शेतकऱ्यांबद्दलचे प्रेम दर्शविले. कारखान्याचे संस्थापक-संचालक आणि महाराष्ट्राचे माजी सहकार मंत्री दिलीपराव वळसे पाटील यांच्या मार्गदर्शनाखाली संचालक मंडळाने घेतलेल्या निर्णयानुसार, २०२४-२५ गाळप हंगामासाठी प्रति मेट्रिक टन ३,२९० रुपये अंतिम ऊस दर जाहीर करण्यात आला. यातून कारखान्याच्या कार्यपद्धतीतील पारदर्शकता दिसते. या निर्णयामुळे **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** होण्याचा मार्ग मोकळा झाला आणि शेतकऱ्यांना त्यांच्या हक्काची पूर्ण रक्कम मिळू शकली.
आर्थिक व्यवस्थापनातील सुस्पष्टता
या अंतिम ऊस दरातील एक महत्त्वाचा पैलू म्हणजे आधीच एफ.आर.पी. प्रमाणे ३,०८० रुपये प्रति मेट्रिक टन अदा करण्यात आले होते. उर्वरित २१० रुपये प्रति मेट्रिक टन रकमेतून शिक्षण संस्था निधी (१० रुपये प्रति मेट्रिक टन) आणि भाग विकास निधी (२५ रुपये प्रति मेट्रिक टन) वजा करण्यात आले. या कपातीमुळे शेतकऱ्यांना समाज विकासात योगदान देण्याचा संधी मिळाली. या सर्व गणनेनंतर शिल्लक १७५ रुपये प्रति मेट्रिक टन रक्कम **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** करण्यासाठी निश्चित करण्यात आली, जी कारखान्याच्या आर्थिक व्यवस्थापन कौशल्याचे द्योतक आहे.
शेतकऱ्यांच्या आर्थिक सक्षमीकरणाचा मार्ग
दीपावली पूर्वी ही रक्कम शेतकऱ्यांच्या खात्यात जमा केल्याने कारखान्याने आपला शब्द पूर्ण केला आहे. या निश्चित आर्थिक योजनेमुळे शेतकऱ्यांना रब्बी हंगामासाठी सोसायटी रकमेचा भरणा करण्यास मदत होते. कारखान्याने नेहमीप्रमाणे एफ.आर.पी.ची रक्कम वेळेत अदा केली असून, याव्यतिरिक्त वाढीव रक्कम कपातीनंतर १७५ रुपये प्रति मेट्रिक टन अंतिम हफ्त्याच्या स्वरूपात दिली आहे. ही पद्धत **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** करण्याच्या प्रक्रियेस सुस्पष्टता आणि अचूकता प्रदान करते, ज्यामुळे शेतकऱ्यांचा विश्वास दृढ होतो.
साखर वाटप प्रक्रिया आणि भविष्यातील तयारी
कारखान्याने लवकरच साखर वाटपाची प्रक्रिया पूर्ण करण्याचे आश्वासन दिले आहे, ज्यामुळे संपूर्ण उत्पादन चक्राची यशस्वी पूर्तता होते. त्याचबरोबर, २०२५-२६ गाळप हंगामासाठी कारखान्याने तयारी पूर्ण केली आहे. मशिनरीचे ओव्हरहॉलिंग पूर्ण झाले असून, ऊस तोडणी आणि वाहतुकीसाठी आवश्यक यंत्रणेचे करार करून डव्हान्स रक्कम अदा करण्यात आली आहे. या सर्व तयारीमुळे पुढील हंगामातही **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** होण्याच्या प्रक्रियेस गती येणार आहे आणि शेतकऱ्यांचे हित साधण्यात सुलभता होणार आहे.
शेतकऱ्यांना संयुक्त विकासाचे आवाहन
कारखान्याचे व्हाईस चेअरमन प्रदीप वळसे पाटील यांनी कार्यक्षेत्र आणि परिसरातील सर्व ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांना भीमाशंकर कारखान्याला ऊस देऊन पूर्वीप्रमाणे सहकार्य करण्याचे आवाहन केले आहे. संपूर्ण उसाचे वेळेत गाळप करण्याचे नियोजन करण्यात आले आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना पुढील हंगामासाठी मनापासून सहभागी होता येईल. कारखान्याच्या या प्रयत्नांमुळे पुढील हंगामातही **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** होण्याची शक्यता वाढते आणि शेतकरी-कारखाना भागीदारीचे नवे परिमाण गाठते.
सहकारी चळवळीतील आदर्श बांधिलकी
भीमाशंकर सहकारी साखर कारखान्याचा हा प्रवास सहकारी क्षेत्रातील एक आदर्श उदाहरण म्हणून राहील. शेतकऱ्यांना वेळेत पैसे मिळाल्याने त्यांची आर्थिक स्थिती सुधारते आणि त्यांना पुढील पिकांची योजना करणे सोपे जाते. कारखान्याने केलेली ही कामगिरी इतर साखर कारखान्यांसाठी अनुकरणीय ठरते. या सर्व प्रयत्नांमुळे शेवटी **ऊसाचा शेवटचा हफ्ता खात्यात जमा** होणे हे केवळ आर्थिक व्यवहार न राहता शेतकऱ्यांबद्दलची कारखान्याची जबाबदारी आणि आदर दर्शवते, जो सहकारी चळवळीचा मूळ गाभा आहे. अतिवृष्टीमुळे गळून पडलेल्या शेतकऱ्यासाठी ही आर्थिक दिलासा देणारी बाब आहे असे म्हटल्यास वावगे ठरणार नाही.