भारतातील सर्वाधिक महत्त्वाच्या ओळखपत्रांपैकी एक असलेल्या आधार कार्डासाठी अनेकदा लोकांना केंद्रावर जावे लागत असे. परंतु, तंत्रज्ञानाच्या युगात UIDAI ने अनेक सुविधा सुरू केल्या आहेत. त्यापैकीच एक महत्त्वाची सुविधा म्हणजे व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया. ही सुविधा आता प्रत्येकासाठी आधार कार्ड मिळवणे अतिशय सोपे बनवते. या लेखात आम्ही व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया याबद्दल संपूर्ण माहिती देणार आहोत.
आधार कार्डाचे महत्त्व
आधार कार्ड हे आजकाल सरकारी योजनांपासून ते खाजगी सेवांपर्यंत सर्वत्र वापरले जाते. बँक खाते उघडणे, मोबाइल सिम कार्ड मिळवणे, शाळा-कॉलेजमधील प्रवेश, गॅस कनेक्शन आणि इतर अनेक कामांसाठी आधार कार्ड आवश्यक ठरले आहे. अशा परिस्थितीत आधार कार्ड त्वरित मिळणे खूप महत्त्वाचे आहे. याचे निराकरण करण्यासाठी व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया ही उत्तम सुविधा ठरते. अगदी साध्या मोबाइल फोनवरूनही ही प्रक्रिया पूर्ण करता येते.
व्हाट्सअप हेल्पलाइन सुविधेचा परिचय
UIDAI ने नागरिकांसाठी WhatsApp हेल्पलाइन चॅटबॉट सुरू केला आहे. ही सुविधा दररोज 24 तास उपलब्ध असून ती अगदी विनामूल्य आहे. या सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी तुमच्याकडे सक्रिय WhatsApp खाते आणि इंटरनेट कनेक्शन असणे आवश्यक आहे. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी तुम्हाला फक्त काही सोप्या चरणांचे अनुसरण करावे लागेल. ही सुविधा विशेषतः ग्रामीण भागातील लोकांसाठी उपयुक्त ठरू शकते.
व्हाट्सअपवर आधार कार्ड मिळविण्याची पायरी-पायरी प्रक्रिया
व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया सुरू करण्यासाठी सर्वप्रथम तुमच्या मोबाइल फोनमध्ये 9013151515 हा नंबर सेव्ह करा. या नंबरला “My Gov हेल्पडेस्क” असे नाव द्या. नंतर WhatsApp ऍप उघडून या नंबरवर ‘हाय’ किंवा ‘Hi’ असा संदेश पाठवा. तुम्हाला स्वयंचलित प्रतिसाद मिळेल ज्यामध्ये विविध पर्याय दिसतील. यामध्ये तुम्हाला Digi Locker पर्याय निवडावा लागेल. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया अशा प्रकारे सुरू होते.
DigiLocker खात्याची महत्त्वाची भूमिका
DigiLocker ही एक डिजिटल दस्तऐवज साठवण्याची सुरक्षित व्यवस्था आहे जी भारत सरकारद्वारे चालवली जाते. जर तुमचे आधीपासून DigiLocker खाते असेल तर तुम्ही तुमच्या लॉगिन तपशील वापरू शकता. जर तुम्ही नवीन असाल तर प्रथम DigiLocker खाते तयार करावे लागेल. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया पूर्ण करताना DigiLocker खाते तयार करणे अतिशय सोपे आहे. तुम्हाला फक्त तुमचा मोबाइल नंबर प्रविष्ट करून OTP द्वारे सत्यापन करावे लागेल.
आधार क्रमांक प्रविष्ट करणे आणि OTP सत्यापन
DigiLocker मध्ये लॉगिन केल्यानंतर, तुम्हाला तुमचा 12-अंकी आधार क्रमांक प्रविष्ट करावा लागेल. हा क्रमांक तुमच्या आधार कार्डवर लिहिलेला असतो. क्रमांक प्रविष्ट केल्यानंतर, तुमच्या नोंदणीकृत मोबाइल नंबरवर एक OTP (वन-टाइम पासवर्ड) मिळेल. हा OTP तुम्हाला WhatsApp वरच प्राप्त होईल. या OTP ची वैधता काही मिनिटांचीच असते म्हणून तो त्वरित प्रविष्ट करावा. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया मध्ये OTP सत्यापन हा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.
आधार कार्ड निवडा आणि डाउनलोड करा
OTP सत्यापन झाल्यानंतर,तुमच्या DigiLocker खात्यात सर्व दस्तऐवज दिसू लागतील. या यादीतून तुम्ही ‘आधार कार्ड’ निवडावे. तुम्हाला तुमचे आधार कार्ड PDF स्वरूपात दिसेल. ते डाउनलोड करण्यासाठी डाउनलोड बटणावर क्लिक करा. तुमचे आधार कार्ड तुमच्या मोबाइल फोनमध्ये सेव्ह होईल. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया येथे पूर्ण होते. हे आधार कार्ड मूळ आधार कार्ड प्रमाणेच वैध आहे.
डाउनलोड केलेले आधार कार्ड वापरण्याचे फायदे
डाउनलोड केलेले आधार कार्ड हे मूळ आधार कार्ड प्रमाणेच वैध आहे. तुम्ही ते कोणत्याही ओळखपत्र म्हणून वापरू शकता. या डिजिटल आधार कार्डावर तुमचा फोटो, नाव, पत्ता, जन्मतारीख आणि इतर सर्व तपशील असतात. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतर मिळालेले कार्ड तुम्ही प्रिंट काढून वापरू शकता. हे कार्ड गमावल्यास किंवा नष्ट झाल्यास तात्पुरते ओळखपत्र म्हणून उपयुक्त ठरते.
आधार कार्डावरील तपशील बदलण्याचे नियम
आधार कार्ड डाउनलोड केल्यानंतर,जर तुम्हाला त्यावरील तपशील बदलायचे असतील तर तुम्हाला काही नियमांची माहिती असणे आवश्यक आहे. UIDAI नुसार, तुम्ही तुमचे नाव जास्तीत जास्त दोन वेळा बदलू शकता. पत्ता बदलण्यासाठी कोणतीही मर्यादा नाही, तुम्ही तो अनेक वेळा बदलू शकता. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया नंतर तपशील बदलण्यासाठी तुम्हाला UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल.
जन्मतारीख आणि मोबाइल नंबर बदलण्याचे नियम
आधार कार्डावरील जन्मतारीख फक्त एकदाच बदलता येते. जन्मतारीख बदलण्यासाठी तुम्हाला योग्य कागदपत्रे सबमिट करावी लागतील. मोबाइल नंबर बदलण्यासाठी कोणतीही मर्यादा नाही, तुम्ही तो हवा तितक्या वेळा बदलू शकता. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया दरम्यान तुम्ही ज्या मोबाइल नंबरवर OTP प्राप्त करता तो नंबर नोंदणीकृत असणे आवश्यक आहे. मोबाइल नंबर बदलल्यास नवीन नंबरवर OTP मिळेल.
व्हाट्सअपद्वारे आधार कार्ड मिळवण्याचे फायदे
व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया चे अनेक फायदे आहेत. ही प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी तुम्हाला केंद्रावर जावे लागत नाही. तुम्ही ती घरबसल्या पूर्ण करू शकता. ही सेवा विनामूल्य आहे आणि ती 24×7 उपलब्ध आहे. इंटरनेट चालू असलेल्या कोणत्याही स्मार्टफोनवरून ही प्रक्रिया पूर्ण करता येते. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया ही खरोखरच एक क्रांतिकारक सुविधा आहे.
सुरक्षा तरतुदी आणि सावधानता
व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया दरम्यान काही सुरक्षा तरतुदींचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे. तुमचा आधार क्रमांक आणि OTP कोणासही सामायिक करू नका. फक्त अधिकृत UIDAI नंबरवरच संदेश पाठवा. डाउनलोड केलेले आधार कार्ड सुरक्षित ठिकाणी संग्रहित करा. जर तुम्हाला कोणत्याही प्रकारची शंका असेल तर UIDAI च्या अधिकृत वेबसाइटवरून मदत घ्या. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया पूर्ण करताना या सावधानता घेणे आवश्यक आहे.
निष्कर्ष
अशाप्रकारे,व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया ही एक सोयीस्कर, वेगवान आणि सुरक्षित पद्धत आहे आधार कार्ड मिळविण्यासाठी. तंत्रज्ञानाचा वापर करून UIDAI ने नागरिकांसाठी ही उत्तम सुविधा उपलब्ध करून दिली आहे. ही प्रक्रिया अगदी सोपी असून कोणीही ती सहजपणे पूर्ण करू शकते. व्हाट्सअपवरून आधार कार्ड डाउनलोड प्रक्रिया यामुळे आधार कार्ड मिळविणे आता अधिकाधिक सोपे झाले आहे. ही सुविधा डिजिटल इंडिया मोहिमेतील एक महत्त्वाची पाऊल आहे.