किसान कृषी प्रदर्शन २०२५: वैशिष्ट्ये, उपक्रम आणि इतर महत्त्वाची माहिती

भारतातील कृषी क्षेत्राला प्रोत्साहन देणाऱ्या आणि शेतकऱ्यांना नवीन संधी उपलब्ध करून देणाऱ्या सर्वात मोठ्या प्रदर्शनांपैकी एक म्हणजे किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ (KISAN Agri Show). २०२५ च्या ३३व्या आवृत्तीचे हे प्रदर्शन १० ते १४ डिसेंबर २०२५ रोजी पुणे आंतरराष्ट्रीय प्रदर्शन आणि परिषद केंद्र (PIECC), मोशी, पुणे येथे आयोजित होत आहे. या प्रदर्शनात शेतकरी, कृषी उद्योग, नवउद्योजक आणि तज्ज्ञ एकत्र येऊन नवीन तंत्रज्ञान, उत्पादने आणि कल्पना चर्चा करतात. यंदा अपेक्षित २ लाखांहून अधिक भेटीदारांसह ६०० हून अधिक प्रदर्शक सहभागी होत असून, हे प्रदर्शन केवळ व्यापारी व्यासपीठ नसून, कृषी क्रांतीचे एक प्रमुख केंद्र आहे. या लेखात आपण प्रदर्शनाची प्रमुख वैशिष्ट्ये, उपक्रम, प्रदर्शक, स्थळ आणि इतर महत्त्वाच्या बाबींचे सविस्तर वर्णन करू.

१. किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ ची प्रमुख वैशिष्ट्ये

किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ हे भारतातील सर्वात मोठे कृषी व्यापार मेळावे आहे, ज्याचे क्षेत्रफळ ७३,००० चौरस मीटर आहे, ज्यात २६,००० चौरस मीटर प्रदर्शन क्षेत्र आणि ५०,००० चौरस मीटर पार्किंग सुविधा उपलब्ध आहे. येथे कृषी उत्पादने, उपकरणे, बियाणे, खते, सिंचन तंत्रे, जैविक शेती आणि ग्रामीण विकासाशी संबंधित सर्व काही एकाच छताखाली मिळते. किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ ची मुख्य वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:

• किसान कृषी प्रदर्शन २०२५: नेटवर्किंग आणि व्यावसायिक संधी: बिझनेस पास धारकांसाठी विशेष नेटवर्किंग झोन आहे, जेथे जागतिक कृषी कंपन्यांशी संपर्क साधता येतो. डिजिटल कॅटलॉगद्वारे स्मार्टफोनवर उत्पादने आणि प्रदर्शकांची माहिती पाहता येते, ज्यामुळे १० लाखांहून अधिक शेतकऱ्यांपर्यंत डिजिटल पोहोच होते.
• नवउद्योजकता आणि कल्पनाविस्तार: ‘उदय’ (शोध आणि प्रयोग), ‘उद्यम’ (उद्योजकता), ‘संपदा’ (समृद्धी) आणि ‘प्रगती’ (कृषी सक्षमीकरण) या त्रिसूत्रीवर आधारित हे प्रदर्शन शेतकऱ्यांना प्रेरणा देते. येथे AI-आधारित फार्मिंग, स्मार्ट होम डिझाइन आणि ब्रँडिंग कल्पना मांडल्या जातात.
• डिजिटल आणि सोयीस्कर उपकरणे: KISAN अॅपद्वारे नकाशा, शेड्यूल आणि अपडेट्स मिळतात. प्रदर्शनात QR कोड-आधारित प्रवेश आणि डिजिटल पेमेंट सुविधा आहेत, ज्यामुळे गर्दी टाळता येते.
• समावेशकता: विशेषतः महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी डिझाइन केलेले हे प्रदर्शन, ग्रामीण भागातील १० पट अधिक पोहोच साधते. येथे महिलां आणि युवकांसाठी विशेष सत्रे असतात.

२. पेव्हिलियन आणि थीम्स

किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ विविध पेव्हिलियनमध्ये विभागलेले आहे, ज्यात प्रत्येक थीम कृषीच्या एका पैलूवर केंद्रित आहे:

• उदय पेव्हिलियन (Spark, Smart): येथे नवीन शोध, प्रयोग आणि स्मार्ट कृषी तंत्रांचे प्रदर्शन होईल. ड्रोन-आधारित स्प्रे, AI सेन्सर्स आणि बायोटेक बियाणे यांसारखी इनोव्हेशन्स पहायला मिळतील.
• उद्यम पेव्हिलियन (Green, Enterprise): उद्योजकतेसाठी समर्पित, जेथे जैविक उत्पादने, स्टार्टअप्स आणि क्रिएटिव्ह सोल्युशन्स मांडल्या जातील. येथे फार्म ब्रँडिंग आणि पैकेजिंग कल्पना चर्चेत येतील.
• संपदा पेव्हिलियन (Auto, Sports, Home, GramVikas): आरोग्य, सुख आणि ग्रामीण विकासावर भर. ऑटोमोबाइल (ट्रॅक्टर्स), स्पोर्ट्स (फिटनेस उपकरणे), होम (स्मार्ट किचन) आणि ग्रामविकास (सौर ऊर्जा) यांचे प्रदर्शन.
• प्रगती पेव्हिलियन (Agri Input, Water Management, Plasticulture, Tools, Farm Machinery, Urjaa, Vatika, International): कृषी इनपुट्स, पाणी व्यवस्थापन, प्लास्टिकल्चर, साधने, शेती यंत्रे, ऊर्जा, वाटिका आणि आंतरराष्ट्रीय स्टॉल्स. येथे १०० हून अधिक आंतरराष्ट्रीय कंपन्या सहभागी होतील.

या पेव्हिलियनमुळे शेतकऱ्यांना त्यांच्या गरजेनुसार माहिती मिळते आणि व्यवसाय संधी वाढतात.

३. प्रमुख उपक्रम आणि स्पर्धा

किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ केवळ प्रदर्शनापुरते मर्यादित नसून, विविध उपक्रमांद्वारे ज्ञानवर्धन आणि कल्पनाविस्तार होते:

• अॅग्रीकॉर्प कॉन्फरन्स: बॉम्बे चेंबर ऑफ कॉमर्स आणि इंडस्ट्रीद्वारे आयोजित, येथे कृषी अर्थव्यवस्थेवर चर्चा, सहकार्य आणि धोरणात्मक नियोजन होईल. प्रमुख तज्ज्ञ आणि धोरणकर्ते सहभागी होतील.
• किसान क्वेस्ट: स्मार्ट कल्पनांसाठी स्पर्धा मालिका. विजेत्यांच्या कल्पना प्रदर्शनात मांडल्या जातील. प्रमुख स्पर्धा:
  • पुणे अॅग्री हॅकाथॉन: कृषी इनोव्हेशन्ससाठी सर्वात मोठा मेळावा.
  • स्मार्ट होम डिझाइन कॉन्टेस्ट: भविष्यातील घरे डिझाइन करा.
  • AI फार्म गार्ड: नाशवंत उत्पादनांसाठी इनोव्हेटिव्ह पैकेजिंग.
  • अॅग्री चॅटबॉट कॉन्टेस्ट: शेतीसाठी चॅटबॉट्स विकसित करा.
  • एक्स्टेंशन व्हिडिओ कॉन्टेस्ट: शेती कथा, इनोव्हेशन्स आणि आव्हाने दाखवणारे शॉर्ट व्हिडिओ.
  • फार्म ब्रँड चॅलेंज: धान्य, मसाले, फळे-भाज्या यांचे ब्रँडिंग.
• किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ अंतर्गत इतर उपक्रम: सामवाद (लक्षित प्रेक्षकांसाठी), कॉल सेंटर (शेतकऱ्यांशी संपर्क), प्रोजेक्ट संपर्क (इनपुट शॉप्स आणि KVK भेटी), डेटाबँक (शेतकरी डेटा) आणि किसान पोस्ट (वैयक्तिक आमंत्रणे).

४. प्रदर्शक आणि इनोव्हेशन्स

६०० हून अधिक प्रदर्शकांमध्ये राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय कंपन्या असतील, ज्यात महिंद्रा, टाटा, जॉन डिअर सारख्या मोठ्या नावांचा समावेश असेल. इनोव्हेशन्समध्ये:

• AI आणि IoT-आधारित शेती साधने.
• टिकाऊ ऊर्जा (सौर पॅनल्स) आणि पाणी बचत तंत्रे.
• जैविक खते आणि हायब्रिड बियाणे.
• ग्रामीण उद्योगांसाठी स्मार्ट पैकेजिंग आणि ब्रँडिंग सोल्युशन्स.

हे किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ शेतकऱ्यांना कमी खर्चात उच्च उत्पादकता देणाऱ्या तंत्रांचा परिचय करून देते.

५. स्थळ आणि लॉजिस्टिक्स

• स्थळ: PIECC, मोशी, पुणे – पुणे रेल्वे स्टेशनपासून २० किमी अंतर. शटल बस आणि पार्किंग सुविधा उपलब्ध.
• वेळ: सकाळी १० ते संध्याकाळी ६ (शेवटचा दिवस ५ पर्यंत).
• सुरक्षा आणि नियम: QR कोड अनिवार्य, मास्क आणि सॅनिटायझर वापर, शस्त्रास्त्र मनाई. COVID नियम अद्ययावत तपासा.
• परिवहन: स्थानिक ट्रेन/बस किंवा टॅक्सी. हॉटेल पार्टनरशिपद्वारे रबाती व्यवस्था.

६. नोंदणी आणि संपर्क माहिती

प्रवेशदात्यासाठी ऑनलाइन नोंदणी मोफत किंवा नाममात्र शुल्कात (https://pune.kisan.in/booknow). प्रदर्शकांसाठी स्टॉल बुकिंग https://id.kisan.in वर. संपर्क: ०२०-३०२५-२००० किंवा team@kisan.in. ब्रोशर आणि डिझाइन गाइडलाइन्स डाउनलोडसाठी साइट पहा.

७. निष्कर्ष: एक क्रांतिकारी व्यासपीठ

किसान कृषी प्रदर्शन २०२५ हे शेतकऱ्यांसाठी केवळ प्रदर्शन नसून, ज्ञान, नेटवर्किंग आणि समृद्धीचे द्वार आहे. येथे मिळणाऱ्या कल्पना आणि संधींमुळे महाराष्ट्रातील शेती अधिक टिकावू आणि नफाकारक होईल. १० डिसेंबरपूर्वी नोंदणी करा आणि या अविस्मरणीय अनुभवाचा भाग व्हा. अधिक माहितीसाठी अधिकृत वेबसाइट भेट द्या – तुमच्या शेतीला नवे वळण देण्याची वेळ आली आहे!

(संदर्भ: अधिकृत KISAN वेबसाइट, ०२ डिसेंबर २०२५ पर्यंतची माहिती. अद्ययावत माहितीसाठी अधिकृत वेबसाइट तपासा.)