उद्या 28 सप्टेंबर रोजी या जिल्ह्यांना मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट

महाराष्ट्रात २८ सप्टेंबर २०२५ रोजी हवामानाने गंभीर रूप धारण केले आहे. राज्याच्या विविध भागांत झालेल्या मुसळधार पावसामुळे सत्ताधारी यंत्रणेने अनेक जिल्ह्यांसाठी मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट जारी केला आहे. हा अलर्ट प्रामुख्याने रायगड जिल्हा आणि पुणे घाट परिसरासाठी लागू आहे, जेथे सतत चालू असलेल्या पावसामुळे गंभीर परिस्थिती निर्माण झाली आहे. या मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट योग्य वेळी जारी करण्यात आला असल्याने प्रशासनाला आपत्ती व्यवस्थापनासाठी तयारी करता आली आहे.

विविध जिल्ह्यांतील सावधगिरीची पातळी

राज्य आपत्कालीन कार्य केंद्राकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, पालघर, ठाणे, मुंबई शहर, मुंबई उपनगर, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग, नाशिक, छत्रपती संभाजीनगर या भागांसाठी ‘ऑरेंज अलर्ट’ जारी करण्यात आला आहे. सातारा आणि कोल्हापूर घाट परिसरासाठी सुद्धा ऑरेंज अलर्ट कायम आहे. या सर्व जिल्ह्यांत मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट नसला तरीही सावधगिरीची आवश्यकता असल्याचे स्पष्ट केले गेले आहे. या अलर्टमुळे प्रशासनास आणि नागरिकांना पुराच्या संभाव्य धोक्यासाठी तयार राहता येणार आहे.

नागरिकांना सूचना देण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा वापर

राज्य शासनाने’सचेत’ प्रणालीद्वारे नागरिकांना सतर्कतेच्या सूचना पाठवण्यास सुरुवात केली आहे. भारतीय हवामान विभाग आणि राष्ट्रीय रिमोट सेन्सिंग केंद्र या केंद्रीय संस्थांशी सतत संपर्क ठेवून अंदाजित हवामानाची माहिती सर्व जिल्ह्यांना उपलब्ध करून दिली जात आहे. या माहितीच्या आधारेच मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट जारी करण्यात आला आहे. ही माहिती सर्व स्थानिक प्रशासनास उपलब्ध करून देण्यात आली असल्याने, त्यांना आपल्या संबंधित क्षेत्रांसाठी योग्य तयारी करता येणार आहे.

सोलापूर जिल्ह्यातील नद्यांची चिंताजनक स्थिती

सोलापूर जिल्ह्यात सीनानदी वडकबाळ येथे आणि भीमा नदी टाकळी येथे इशारा पातळीच्या वर वाहत आहे. सीना नदीच्या पाणीपातळीत वाढ झाल्याने स्थानिक प्रशासन आणि राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दलाची पथके तैनात करण्यात आली आहेत. या परिस्थितीमुळे जिल्ह्यात मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट प्रभावी झाल्याचे दिसून येते. सरकार गरज भासल्यास नागरिकांचे सुरक्षित स्थळी स्थलांतर करण्यास तयार आहे, असे अधिकाऱ्यांनी स्पष्ट केले आहे.

जामखेड तालुक्यातील परिस्थिती

जामखेड तालुक्यात झालेल्या अतिवृष्टीमुळे खेरी धरणातून सकाळी ९.३० वाजल्यापासून १६,७४३ क्युसेक पाण्याचा विसर्ग सुरू करण्यात आला आहे. खबरदारीचा उपाय म्हणून आवश्यकतेनुसार नागरिकांचे स्थलांतर केले जात आहे. दरडवाडी पुलावरून पाणी वाहू लागल्यामुळे सुरक्षेच्या दृष्टीने जामखेड-खर्डी मार्गावरील वाहतूक बंद करण्यात आली आहे. या संपूर्ण परिस्थितीमुळे मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट आणखी गंभीर झाला आहे.

परांडा आणि भूम तालुक्यातील आपत्तीची स्थिती

परांडा आणि भूम तालुक्यात मुसळधार पावसामुळे पूरसदृश परिस्थिती निर्माण झाली आहे. खबरदारी म्हणून नागरिकांचे स्थलांतर सुरू असून, मदत व बचावासाठी राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दलाच्या दोन पथकांना पुणे येथून रवाना करण्यात आले आहे. या तालुक्यांतील परिस्थिती ही मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट किती गंभीर आहे हे स्पष्ट करते. प्रशासनाने आपत्ती व्यवस्थापनाच्या सर्व तयारीला प्राधान्य दिले आहे.

विविध सर्कलमध्ये नोंदवलेला पाऊस

जिल्ह्यातील २० सर्कलमध्ये ६५ मिमी. इतक्या अतिवृष्टीची नोंद झाली असून, त्यानुसार आवश्यकतेनुसार नागरिकांचे स्थलांतर करण्याची खबरदारी प्रशासनाने घेतली आहे. ही अतिवृष्टी मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट ची गरज पडल्याचे स्पष्ट करते. प्रशासनाकडून घेतलेल्या या पावलांमुळे मानवी जीविताचे रक्षण करणे शक्य झाले आहे.

लातूर जिल्ह्यातील चिंताजनक परिस्थिती

लातूर जिल्ह्यात सरासरी७५.३ मिमी. पावसाची नोंद झाली आहे. अहमदपूर तालुक्यात पूरस्थिती निर्माण झाली आहे. छिलखा बॅरेज येथे चार नागरिक अडकल्याची बातमी होती. अडकलेल्या चार नागरिकांच्या सुटकेसाठी स्थानिक पथकाकडून बचावकार्य सुरू आहे. सुरक्षेच्या दृष्टीने जिल्ह्यातील ६० रस्ते बंद करण्यात आले आहेत. तसेच, राज्य आपत्ती प्रतिसाद दलाचे एक पथक नांदेडहून लातूर-अहमदपूरकडे पाठवण्यात आले आहे. ही सर्व कारवाई मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट नंतर घडून आली आहे.

आपत्ती व्यवस्थापनासाठी केलेली तयारी

महाराष्ट्र शासनाने या संकटाच्या घडीला आपत्ती व्यवस्थापनासाठी सर्वंकष तयारी केली आहे. राष्ट्रीय आपत्ती प्रतिसाद दल (एनडीआरएफ)ची पथके धोक्यात असलेल्या भागांत तैनात करण्यात आली आहेत. स्थानिक प्रशासनाला मदत करण्यासाठी अतिरिक्त सामग्री आणि मानवी संसाधने उपलब्ध करून देण्यात आली आहेत. मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट मुळे शासनास आणि प्रशासनास पुर्वतयारी करता आली आहे.

अतिमुसळधार पावसाचा इशारा कुठे अन् कधी ?

शनिवार, २७ सप्टेंबर

नांदेड, लातूर, सोलापूर, पुणे, धाराशिव , लातूर, बीड, अहिल्यानगर

रविवार, २८ सप्टेंबर

सोलापूर, पुणे, सातारा, बीड, अहिल्यानगर,धाराशिव, पुणे, बीड, अहिल्यानगर, छत्रपती संभाजीनगर

नागरिकांसाठी महत्त्वाच्या सूचना

प्रशासनाकडून नागरिकांना अनेक महत्त्वाच्या सूचना जारी करण्यात आल्या आहेत. पावसाच्या काळात अनावश्यक बाहेर फिरू नये, नदी-नाल्यांजवळ जाऊ नये, वीज खांबांपासून दूर रहावे अशा सूचना समाविष्ट आहेत. आपत्कालीन परिस्थितीसाठी जवळच्या आपत्ती व्यवस्थापन केंद्राशी संपर्क साधण्यास सांगण्यात आले आहे. मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट दरम्यान नागरिकांनी या सूचनांचे काटेकोरपणे पालन करावे असे आग्रहपूर्वक सांगण्यात आले आहे.

भविष्यातील अंदाज आणि तयारी

हवामान विभागाकडून मिळणाऱ्या माहितीनुसार, पुढील २४ ते ४८ तासांदरम्यान सुद्धा अशाच प्रकारचे हवामान राहण्याचा अंदाज व्यक्त करण्यात आला आहे. त्यामुळे सध्या जारी केलेले मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट काही काळ टिकू शकतो. शासनाने या संदर्भात दीर्घकालीन तयारीचेही आव्हान स्वीकारले आहे. पूरग्रस्त भागांसाठी मदत आणि पुनर्वसन योजनांवर काम सुरू आहे.

निष्कर्ष

महाराष्ट्रातील सध्याच्या हवामानाची परिस्थिती अत्यंत गंभीर आहे. मुसळधार पावसाचा रेड अलर्ट योग्य वेळी जारी करण्यात आल्याने प्रशासनाला आपत्ती व्यवस्थापनासाठी पुरेशी वेळ मिळाली आहे. नागरिकांनी प्रशासनाकडून मिळणाऱ्या सूचनांचे पालन करून स्वत:चे आणि इतरांचे जीवित वाचविण्यास मदत करावी. शासन, प्रशासन आणि नागरिक यांच्या सहकार्यातून या संकटावर मात करणे शक्य आहे.