रत्नागिरी जिल्ह्यातील ग्रामीण महिलांच्या कला व कौशल्याला नवे वाव देणाऱ्या या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाची सुरुवात खास पद्धतीने होणार आहे. २४ ते २८ डिसेंबर या कालावधीत श्री क्षेत्र गणपतीपुळे येथे आयोजित होणाऱ्या या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात विविध उत्पादनांच्या विक्रीसोबतच सांस्कृतिक उत्सवही अनुभवता येईल. हे प्रदर्शन ग्रामीण भागातील स्वयंसहायता समूहांच्या महिलांसाठी एक महत्वाचे व्यासपीठ ठरेल, जिथे त्यांच्या हाताने तयार केलेल्या वस्तू ग्राहकांपर्यंत पोहोचतील. उद्योगमंत्री उदय सामंत आणि गृह राज्यमंत्री योगेश कदम यांच्या हस्ते २४ डिसेंबर रोजी सकाळी ११ वाजता या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाचे उद्घाटन होईल, ज्यामुळे स्थानिक पातळीवर उत्साह वाढेल. मुख्य कार्यकारी अधिकारी वैदेही रानडे यांनी नागरिकांना या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाचा लाभ घेण्याचे आवाहन केले असून, नाताळच्या सुट्टीच्या काळात हे प्रदर्शन अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोहोचेल.
ग्रामीण विकासाच्या अभियानांतर्गत आयोजन
ग्रामविकास व पंचायत राज विभागाच्या माध्यमातून महाराष्ट्र राज्य ग्रामीण जीवनोन्नती अभियानाची अंमलबजावणी करणाऱ्या जिल्हा अभियान व्यवस्थापन कक्ष आणि जिल्हा ग्रामीण विकास यंत्रणेच्या संयुक्त विद्यमाने हे जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शन साकार होत आहे. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनामुळे ग्रामीण महिलांच्या उत्पादनांना व्यापक बाजारपेठ मिळेल, ज्यामुळे त्यांच्या आर्थिक सक्षमीकरणाला चालना मिळेल. हे प्रदर्शन केवळ विक्रीपुरते मर्यादित न राहता, ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला मजबूत करण्याच्या दृष्टीने एक महत्वाचे पाऊल आहे. जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात सहभागी होणाऱ्या बचत गटांच्या माध्यमातून महिलांना त्यांच्या उत्पादनांची ओळख करून देण्याचा हेतू आहे, ज्यामुळे स्थानिक उत्पादकांना प्रोत्साहन मिळेल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाच्या आयोजनाने ग्रामीण भागातील उद्योजकता वाढवण्यास मदत होईल आणि महिलांच्या स्वावलंबनाला गती मिळेल.
विविध बचत गटांचा उत्साही सहभाग
जिल्ह्यातील ७५ बचत गट या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात भाग घेणार असून, यामुळे विविध भागातील महिलांचे उत्पादन एकाच छताखाली उपलब्ध होणार आहेत. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात एकूण ६० उत्पादन स्टॉल आणि १५ फूड स्टॉल असतील, ज्यामुळे ग्राहकांना भरपूर पर्याय मिळतील. १०७ स्वयंसहायता समूह, ४ महिला शेतकरी व उत्पादक कंपन्या तसेच १ उद्योग विकास केंद्रातील महिलांचा सहभाग असल्याने हे प्रदर्शन अधिक वैविध्यपूर्ण होईल. जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात सहभागी होणाऱ्या या गटांमुळे ग्रामीण महिलांच्या कष्टाचे फळ मिळेल आणि त्यांच्या उत्पादनांना न्याय्य किंमत मिळेल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाच्या माध्यमातून बचत गटांच्या सदस्यांना एकत्र येऊन नवीन संधी शोधण्याची तीव्रता वाढेल, ज्यामुळे भविष्यात अशा उपक्रमांची वारंवारता वाढेल.
कलात्मक वस्तूंचे अनोखे प्रदर्शन
जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात स्वयंसहायता समूहातील महिलांनी तयार केलेल्या कलात्मक वस्तू ग्राहकांच्या डोळ्यात साठतील. बुरुड काम, गोधडी, लोकरीच्या विणकाम केलेल्या वस्तू, क्रेयॉनच्या वस्तू आणि इमिटेशन ज्वेलरी यांसारख्या वस्तू या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात माफक दरात उपलब्ध असतील, ज्यामुळे घर सजावटीसाठी उत्तम पर्याय मिळेल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनामुळे ग्रामीण महिलांच्या पारंपरिक कलेचे संरक्षण होईल आणि नव्या पिढीला त्याची ओळख होईल. या कलात्मक वस्तूंच्या विविधतेमुळे प्रदर्शनाला कलाविहंगाचे स्वरूप प्राप्त होईल, ज्यामुळे भेट घेणाऱ्यांना सर्जनशीलतेचा आनंद मिळेल. जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात अशा वस्तूंची मांडणी इतकी आकर्षक असेल की, प्रत्येक ग्राहक त्यापैकी काही तरी घेऊन जाईल.
घरगुती मसाले आणि पापडांची विविधता
घरगुटी मसाल्यांच्या चाहत्यांसाठी हे जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शन एक खजिना ठरेल. मच्छी मसाले, मटण मसाले यांसारख्या ताज्या मसाल्यांसह विविध प्रकारचे पापडही उपलब्ध असतील, जसे की नाचणी, उडीद, लसुण, सोयाबीन, पालक, बीट, टोमॅटो, पोह्याचे आणि ओव्याचे पापड. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात स्वयंसहायता समूहांच्या महिलांनी तयार केलेल्या या मसाल्यांचा आणि पापडांचा स्वाद घेऊन ग्राहकांना घरच्या जेवणाची आठवण होईल. जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनामुळे अशा उत्पादनांना स्थानिक बाजारपेठेत स्थान मिळेल आणि ग्रामीण महिलांच्या कौशल्याला मान्यता मिळेल. या विविध पदार्थांच्या उपलब्धतेमुळे प्रदर्शनाला एक स्वादिष्ट वळण मिळेल, ज्यामुळे कुटुंबांसोबत भेट देणे अधिक आनंददायी होईल.
लोणचे आणि कोकणी मेव्यांचा रंगीबेरंगी संग्रह
लोणच्या चाहत्यांसाठी जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात आंबा, लिंबू, मिरची, आवळा आणि करवंद यांसारख्या लोणच्या विविध प्रकारांचा समावेश असेल, ज्यामुळे जेवणाला नवे स्वाद येईल. कोकम, आगळ यांसारख्या पारंपरिक वस्तूंसह कोकणी मेवा जसे काजूगर, काजू मोदक, आंबावडी, आमरस, आंबापोळी, आवळा मावा, फणसपोळी, करवंद चडी आणि तळलेले गरे हे सर्व या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात मिळणार आहेत. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनामुळे कोकणातील पारंपरिक खाद्यसंस्कृती जिवंत होईल आणि ग्राहकांना त्या संस्कृतीचा भाग घेण्याची संधी मिळेल. या मेव्यांचा आणि लोणच्यांचा संग्रह इतका वैविध्यपूर्ण असेल की, प्रत्येक भेटीला नवीन शोध लागेल आणि विक्रीला चालना मिळेल.
फळ सरबते आणि कोकणी खाद्यपदार्थांचा आनंद
ताज्या फळांच्या सरबतांसाठी जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शन एक उत्तम ठिकाण ठरेल, जिथे जांभूळ सिरप, आंबा सिरप, काजू सिरप आणि आवळा सिरप यांसारखे पेय मिळतील, ज्यामुळे उन्हाळ्यातील थंडावा जाणवेल. कोकणी खाद्यपदार्थ जसे मोदक, आंबोळी, थालीपीठ, पुरणपोळी, घावणे आणि नारळवडी हेही या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात उपलब्ध असतील, ज्यामुळे पारंपरिक स्वादाचा आस्वाद घेता येईल. जेवणाच्या स्टॉलवरही विविध पदार्थ मिळणार असल्याने, भेट घेणाऱ्यांना पूर्ण दिवसाचा अनुभव मिळेल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात अशा पदार्थांच्या विविधतेमुळे नाताळच्या सुट्टीत कुटुंबांसाठी एक परिपूर्ण मनोरंजनाचे ठिकाण तयार होईल, ज्यामुळे विक्री वाढण्यास निश्चित मदत होईल.
नर्सरी आणि मधाचे नैसर्गिक उत्पादने
नर्सरी विभागात आंबा कलमे, काजू कलमे, नारळ कलमे, चिकू कलमे, कोकम कलमे, विविध शोभिवंत फुलझाडे आणि बोन्साय यांसारख्या वस्तू या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात मिळणार आहेत, ज्यामुळे घरबागकामप्रेमींना भरपूर पर्याय उपलब्ध होईल. मधाचे उत्पादनही माफक दरात उपलब्ध असल्याने, नैसर्गिक आरोग्यप्रेमी ग्राहकांना हे प्रदर्शन आकर्षक वाटेल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनामुळे शेती आणि बागकामाच्या क्षेत्रात ग्रामीण महिलांचे योगदान अधोरेखित होईल आणि त्यांच्या उत्पादनांना बाजार मिळेल. जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात अशा नैसर्गिक उत्पादनांच्या उपलब्धतेमुळे पर्यावरणस्नेही ग्राहक वाढतील आणि प्रदर्शनाला एक नवे आयाम मिळेल.
संध्याकाळी सांस्कृतिक उत्सवाची रंगसंगती
प्रदर्शन काळात संध्याकाळी स्वयंसहायता समूहातील सदस्यांसाठी मनोरंजनपर सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजित केले जातील, ज्यात लोककला, लोकगीत, भारुडे, वैयक्तिक आणि सामूहिक कलाप्रदर्शनांचा समावेश असेल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात सहभागी स्टॉल प्रतिनिधींसाठी फनी गेम्सही असतील, ज्यामुळे वातावरण हलके आणि आनंदी राहील. हे जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शन केवळ विक्रीचे व्यासपीठ न राहता, सांस्कृतिक देवाणघेवाणीचे केंद्र ठरेल, ज्यामुळे सहभागींना नवीन ऊर्जा मिळेल. अशा कार्यक्रमांमुळे ग्रामीण कलांचे संवर्धन होईल आणि प्रदर्शनाला एक उत्साही वळण मिळेल, ज्यामुळे रात्रीपर्यंत गर्दी राहील.
समारंभ आणि सत्काराचा भव्य समारोप
२८ डिसेंबर रोजी दुपारी ३ वाजता या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाचा सांगता समारंभ होईल, ज्यात उत्कृष्ट मांडणी करणाऱ्या आणि सर्वाधिक विक्री करणाऱ्या स्वयंसहायता समूहाचा सत्कार केला जाईल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाच्या यशस्वीतेमुळे सहभागी महिलांना प्रोत्साहन मिळेल आणि भविष्यातील उपक्रमांसाठी प्रेरणा मिळेल. हा सत्कार केवळ पुरस्कारापुरता मर्यादित न राहता, ग्रामीण विकासाच्या दिशेने एक महत्वाचे संदेश देईल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाच्या समारोपाने पाच दिवसांच्या उत्सवाची आठवण कायम राहील आणि ग्राहकांमध्ये पुढील वर्षीच्या प्रदर्शनाची उत्सुकता वाढेल.
नागरिकांसाठी अपार संधी आणि आवाहन
नाताळच्या सुट्टीच्या काळात आयोजित हे जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शन ग्राहकांसाठी एक अनमोल संधी आहे, जिथे स्थानिक उत्पादने मिळवताना ग्रामीण महिलांना थेट आधार देण्याची तीव्रता वाढेल. मुख्य कार्यकारी अधिकारी वैदेही रानडे यांनी दिलेले आवाहन खरे ठरेल, जेव्हा नागरिक या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनात मोठ्या संख्येने सहभागी होतील आणि विक्रीला चालना देतील. हे प्रदर्शन ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला बळकटी देणारे ठरेल आणि महिलांच्या सक्षमीकरणाला गती मिळेल. या जिल्हास्तरीय सरस प्रदर्शनाच्या माध्यमातून कोकणातील सांस्कृतिक आणि आर्थिक वैभव प्रत्यक्ष अनुभवता येईल, ज्यामुळे प्रत्येक भेटीला मूल्यमापन मिळेल.